Quyền lực của Big Tech: Vừa múa kiếm, lại che khiên!
17/01/2021 07:55 GMT+7
TTO – Vụ bạo loạn ở Đồi Capitol ngày 6-1 không chỉ đánh dấu một chương buồn về khủng hoảng chính trị ở Mỹ, nó còn cho thấy quyền lực của các gã khổng lồ công nghệ ở Mỹ (Big Tech).
Twitter và Facebook khóa tài khoản của ông Trump vì cho rằng tổng thống Mỹ kích động bạo lực. Sau đó, Apple, Google và Amazon đồng loạt đình chỉ Parler, ứng dụng mạng xã hội với những người ủng hộ ông Trump.
Sự kiện này gây tranh cãi với hai luồng ý kiến khác nhau. Người ủng hộ cho rằng đó là hành động cần thiết để ngăn chặn kích động bạo lực, người phản đối khẳng định nó chẳng khác nào “bịt miệng” tự do ngôn luận.
Nhưng có một vấn đề phần lớn đều đồng ý: quyền lực ngày càng lớn của Big Tech nhưng không được kiểm soát. Câu hỏi đặt ra là: nếu tổng thống Mỹ, người quyền lực nhất hành tinh, bị Big Tech trừng phạt, thì ai trừng phạt Big Tech nếu nền tảng của họ chứa những nội dung phi pháp, gây thù hận và chia rẽ…?
Trong nhiều năm qua, Big Tech đã được trao “tấm khiên” khỏi trách nhiệm pháp lý với những điều mà bên thứ ba nói hoặc làm trên các nền tảng này. Tấm khiên pháp lý này là Mục 230 trong Đạo luật điều tiết truyền thông, ra đời cách đây 25 năm để bảo vệ các nền tảng Internet.
Tấm khiên này đã giúp Internet phát triển nhưng đồng thời nó cũng khiến quyền lực của những gã khổng lồ ngày càng lớn, dẫn đến các hành vi thao túng và độc quyền, gây tác hại đến người dùng và xã hội.
Nói đơn giản là các nền tảng Internet thích sử dụng khiên để bảo vệ mình và phần lớn không dùng tới kiếm để điều tiết nội dung xấu mà người dùng đưa lên.
Trong một phát biểu đầu năm 2019, thượng nghị sĩ Elizabeth Warren đã cảnh báo các công ty công nghệ lớn ngày nay có quá nhiều quyền lực – đối với nền kinh tế, xã hội và nền dân chủ của nước Mỹ.
Họ đã tăng cường sự cạnh tranh, sử dụng thông tin cá nhân của người dùng để thu lợi và nghiêng sân chơi chống lại những người khác. Và trong quá trình này, họ đã làm tổn thương các doanh nghiệp nhỏ và kìm hãm sự đổi mới. Thực trạng này không chỉ ở Mỹ mà khắp thế giới, trong đó có Việt Nam.
Nhưng “vận may” của Big Tech có thể không còn được duy trì trong thời gian tới. Sau khi được Washington để mặc cho hoạt động tự do trong 2 thập niên, Big Tech đang trong tầm ngắm của Quốc hội Mỹ, các cơ quan quản lý liên bang, các cơ quan chức năng châu Âu và nhiều nước khác.
Gần nhất, tháng 12 năm ngoái, 46 bang cùng thủ đô Washington và vùng lãnh thổ Guam, kiện Facebook với cáo buộc vi phạm quy định về chống độc quyền.
Liên minh châu Âu (EU) cũng đã giới thiệu 2 dự luật hướng tới giải quyết hiệu quả nạn tung tin giả và phát ngôn thù địch trên mạng, cũng như ngăn cản các ông lớn công nghệ bành trướng tới mức độc chiếm thị trường, tiêu diệt cạnh tranh lành mạnh.
Theo dự luật dịch vụ số (DSA) và dự luật thị trường số (DMA) của EU, Facebook, Google có thể bị phạt khoản tiền khủng, thậm chí bị buộc chia nhỏ công ty nếu sai phạm.
Những dự luật như trên của EU là cần thiết để kiểm soát “quyền lực quá lớn” của các ông lớn công nghệ.
Những quốc gia khác, gồm Việt Nam, cũng sẽ hình thành hành lang pháp lý đủ sức chế tài, răn đe để Big Tech không thể mãi được đặc quyền: vừa múa kiếm (ngăn chặn các nội dung họ thấy không phù hợp), vừa che khiên (để tránh bị kiện với những nội dung phi pháp đăng trên nền tảng của họ).
Quỳnh Trung
Nghị sĩ Cộng hòa trình dự luật cho phép kiện Big Tech
17/01/2021 10:52 GMT+7
TTO – Sau khi bị ‘sốc’ trước việc các nền tảng mạng xã hội lớn tại Mỹ ‘cấm cửa’ Tổng thống Trump, dân biểu Đảng Cộng hòa Tom Kading tại tiểu bang North Dakota đã trình dự luật cho phép người dùng kiện các mạng xã hội tại bang này.
Đài Fox News ngày 16-1 đưa tin sau khi bị “sốc” trước việc các công ty công nghệ lớn (Big Tech) kiểm duyệt Tổng thống Donald Trump và các nhân vật khác bên phe bảo thủ những tháng gần đây, các nghị sĩ tại bang North Dakota của Mỹ đã trình một dự luật mà sẽ khiến các gã khổng lồ mạng xã hội như Twitter và Facebook gặp rắc rối pháp lý.
“Tôi đã soạn thảo dự luật này từ tháng 12-2020 và mọi chuyện chỉ trở nên tồi tệ hơn” – ông Tom Kading, dân biểu Đảng Cộng hòa tại tiểu bang North Dakota và là người bảo trợ dẫn đầu của dự luật, nói với Fox News ngày 16-1.
Dân biểu bang North Dakota bình luận: “Tôi thật sốc vì những gì đang xảy ra với đất nước chúng ta. Việc kiểm duyệt không mang lại sự đoàn kết, không giúp ích gì cho tình trạng chia rẽ ở đất nước chúng ta và không giúp xuống thang căng thẳng trong tình hình hiện nay”.
Theo dự luật trên, các mạng xã hội sẽ chịu trách nhiệm pháp lý trong một vụ kiện dân sự về những thiệt hại gây ra cho người dân bang North Dakota nếu “phát ngôn của họ bị hạn chế, kiểm duyệt, hoặc cấm”, miễn là các phát ngôn này không “tục tĩu, khiêu dâm, bạo lực quá mức, quấy rối hoặc đáng chê trách”.
Dẫn lại án lệ từ các tòa án tối cao cấp tiểu bang, ông Kading giải thích: “Nếu một trang web đăng thông tin một cách có chọn lọc hoặc thao túng thông tin đúng để tạo ra một câu chuyện theo ý muốn, về cơ bản hành động này chẳng khác nào phỉ báng”.
Các đảng viên Đảng Cộng hòa đặt vấn đề liệu các gã khổng lồ mạng xã hội vẫn nên tiếp tục được bảo vệ theo Điều 230 của Đạo luật chuẩn mực truyền thông (CDA) năm 1996 hay không.
Điều 230 vốn bảo vệ các công ty công nghệ như Google, Twitter và Facebook khỏi các vụ kiện về nội dung được đăng trên nền tảng của họ. Trước đây, Tổng thống Donald Trump nói rằng các công ty công nghệ lớn có thành kiến với phe bảo thủ.
Theo Fox News, các chuyên gia tự do ngôn luận cho rằng dự luật trên ở bang North Dakota sẽ bị thách thức tại tòa án và có thể không “sống sót” được tại đây, bởi vì người dùng vốn cần đồng ý với các điều khoản của một nền tảng mạng xã hội nào đó khi họ đăng ký tài khoản.
Bình An
Liên quan:
- 739. “Quỳ phục” Đảng cộng sản Trung Quốc, những gã khổng lồ công nghệ bán rẻ nước Mỹ
- 827. Cánh tả trừng phạt Facebook vì không kiểm duyệt TT Trump
- 1215. Hoài nghi Big Tech tham gia chiến dịch của Joe Biden
- 1633. Facebook và Twitter kiểm duyệt câu chuyện về Hunter Biden trên New York Post
- 1641. Nhiều công ty công nghệ lớn dồn tiền cho Biden, chống Trump
- 1650. Cựu quản lý Facebook: Big Tech là mối đe dọa đối với nền dân chủ, kêu gọi khẩn cấp cải tổ
